Kweekprogramma's als dekmantel
Sommige diersoorten zijn bedreigd en komen zeldzaam voor in het wild. Daarom willen mensen ervoor zorgen dat deze soorten niet uitsterven. Dit doen we momenteel door kweekprogramma's op te zetten met wilde dieren. Dit zijn dieren zoals tijgers, olifanten, neushoorns, enz. Met andere woorden, dieren die we vaak in dierentuinen aantreffen. Mensen gebruiken dit argument vaak als ze het hebben over de voordelen van dierentuinen.
Slechts een klein percentage van de dieren in een dierentuin is daadwerkelijk bedreigd. Bovendien worden dieren vaak weggehaald bij familie en soortgenoten om voor nakomelingen te zorgen in een andere dierentuin. Dit zorgt voor pijnlijke situaties: dieren die verstoten worden door soortgenoten in de nieuwe omgeving, of zich gewoon niet lekker voelen omdat ze niet in hun natuurlijke habitat leven.
Het gebruik van dieren voor kweekprogramma's over de hele wereld is allesbehalve natuurlijk.
Kijk naar mij!
De dieren in zoo’s zijn vaak de hele dag door te bezichtigen. Een dagje zoo wanneer het regent en waarbij alle beestjes binnen schuilen voor de regen is niet leuk, toch?
Maar bedenk je eens wat dit betekent voor de dieren: weinig momenten voor zichzelf, niet kunnen doen wat ze zelf willen, de hele dag door bekeken worden door dierentuinbezoekers die je aandacht willen trekken of je in beweging willen krijgen. En dat enkel en alleen om mooie plaatjes te schieten ...
Veel te weinig plaats
Als je kijkt naar hoeveel plaats dieren in het wild gebruiken en hoeveel plaats ze krijgen in een dierentuin, dan is het verschil enorm.
Kijk eens naar deze cijfers:
- Een olifant stapt in de vrije natuur gemiddeld 10 km per dag
- Giraffen kunnen tot 56 km/u lopen
- Neushoorns verdedigen vaak gebieden tot 3 km2
- Dolfijnen zwemmen per dag meer dan 150 km. Het bassin van het dolfinarium in Brugge (dat valt onder de dierentuinwetgeving) is slechts 37 meter (!) lang.
Veel olifanten in dierentuinen hebben bijvoorbeeld overgewicht door een gebrek aan beweging. Dit brengt onder andere rugproblemen met zich mee.
De omheiningen in de zoo verhinderen dieren om natuurlijk gedrag te kunnen stellen. Dat brengt heel wat verveling, frustratie en soms zelf lichamelijke ongemakken met zich mee. Sommige dieren gaan dan stereotiep gedrag vertonen.
Stereotiep gedrag
Stereotiep gedrag bij dieren is wanneer ze steeds dezelfde dingen doen, zoals heen en weer lopen, hun hoofd op en neer bewegen, of aan zichzelf plukken. Deze gedragingen komen vaak voor bij dieren die in gevangenschap worden gehouden. Enkele voorbeelden van stereotiep gedrag zijn:
- Heen en weer lopen: Sommige dieren, zoals leeuwen en tijgers in dierentuinen, kunnen heen en weer lopen in hun kooien. Dit gedrag kan wijzen op verveling, stress of een gebrek aan stimulatie.
- Op en neer gooien van hoofd: Dit wordt vaak gezien bij dieren zoals papegaaien en kaketoes in gevangenschap. Ze kunnen hun hoofd herhaaldelijk op en neer bewegen, mogelijk als een manier om stress te uiten of gewoon uit verveling.
- Zelfbeschadiging: Sommige dieren kunnen zichzelf pijn doen, zoals bijten of krabben aan zichzelf. Dit kan worden veroorzaakt door stress, frustratie of een onderliggende medische aandoening.
- Overmatig likken of plukken van veren: Bij vogels kan overmatig verenplukken een vorm van stereotiep gedrag zijn. Dit kan optreden als reactie op stress, verveling, sociale isolatie of gezondheidsproblemen.
- Cirkelvormige bewegingen maken: Sommige dieren in gevangenschap kunnen cirkelvormige bewegingen maken zonder duidelijk doel. Dit gedrag kan optreden als reactie op stress, een gebrek aan ruimte of gebrek aan stimulatie.
Positief?
Natuurlijk doen de meeste dierentuinen hun best om de dieren zo goed mogelijk te behandelen. Sommige stukken land zijn volledig omgevormd naar de natuur uit het land van herkomst van de dieren. Zo zie je dat wilde zwijnen en panda's in bepaalde dierentuinen een heel andere omgeving krijgen. Een groot verschil met vroegere dierentuinen. Daar moesten ze vaak slapen op een harde betonnen vloer.
Er zijn voor- en tegenstanders. Het is aan jou om te beslissen of je het wel of niet eens bent met de manier van leven voor deze dieren. Maar misschien kunnen we je de volgende tip geven: vraag jezelf altijd af wat het beste is voor de dieren. Zijn ze gelukkig? Door jezelf die vraag te stellen, kom je er misschien wel uit.